انتقاد شدید روس‌اتم از آمریکا: حمله به فردو اعتماد جهانی به «خانواده هسته‌ای» را نابود کرد
مسکو، روسیه – الکسی لیخاچف، مدیرعامل شرکت دولتی هسته‌ای روس‌اتم، در اظهاراتی تند اعلام کرد که حملات اخیر آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران، از جمله سایت غنی‌سازی فردو، ضربه‌ای ویرانگر به اعتماد موجود در میان کشورهای دارای فناوری هسته‌ای وارد کرده است. این اظهارات که روز دوشنبه ۲ تیر ۱۴۰۴ (۲۳ ژوئن ۲۰۲۵) در مصاحبه با شبکه VGTRK مطرح شد، بازتاب گسترده‌ای در محافل بین‌المللی داشته است.
جزئیات اظهارات مدیرعامل روس‌اتم
لیخاچف با اشاره به حملات ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵ به سه تأسیسات هسته‌ای ایران (فردو، نطنز و اصفهان)، گفت: «این اقدامات، اجماع جهانی مبنی بر غیرقابل‌قبول بودن حملات به تأسیسات هسته‌ای را در هم شکست.» وی افزود: «با وجود چالش‌های اخیر، از جمله درگیری‌های اوکراین، برنامه هسته‌ای ایران و تنش‌های خاورمیانه، یک تفاهم نانوشته وجود داشت که تأسیسات هسته‌ای نباید هدف قرار گیرند. این حملات، اعتماد در میان خانواده هسته‌ای جهانی را از بین برد.»
او تأکید کرد که دو تأسیسات با بمب‌های سنگین و یکی با موشک مورد حمله قرار گرفته‌اند، که نشان‌دهنده شدت و برنامه‌ریزی این عملیات است. لیخاچف این اقدامات را «تغییری بنیادین» در مناسبات هسته‌ای جهانی توصیف کرد.
زمینه حملات به فردو
حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران، از جمله سایت زیرزمینی فردو که به دلیل موقعیت استراتژیک و حفاظت بالای خود شناخته می‌شود، توسط آمریکا با استفاده از بمب‌های سنگرشکن ۳۰,۰۰۰ پوندی انجام شد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، این حملات را «موفقیت نظامی کامل» خواند و ادعا کرد که تأسیسات فردو «کاملاً نابود شده است.» با این حال، گزارش‌های اولیه روس‌اتم حاکی از آن است که بخش عمده زیرساخت‌های زیرزمینی فردو به دلیل عمق زیاد، آسیب جدی ندیده‌اند، هرچند قطعی برق و عوامل انسانی می‌توانند ایمنی این تأسیسات را تهدید کنند.
واکنش‌های بین‌المللی
-
ایران: مقامات ایرانی این حملات را «جنایت جنگی» و «نقض حاکمیت ملی» خوانده و خواستار محکومیت آن توسط شورای امنیت سازمان ملل شدند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، تأکید کرد که تهران پاسخ قاطعی به این تجاوز خواهد داد.
-
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA): رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، بدون محکوم کردن مستقیم حملات، از طرفین خواست خویشتنداری کنند و هشدار داد که هرگونه آسیب به تأسیسات هسته‌ای می‌تواند خطرات زیست‌محیطی جدی به دنبال داشته باشد.
-
چین و روسیه: هر دو کشور این حملات را محکوم کرده و آن را «بی‌ثبات‌کننده» منطقه خواندند. چین خواستار بازگشت به دیپلماسی شد، در حالی که روسیه این اقدام را «نقض قوانین بین‌المللی» دانست.
